“Het vakgebied projectmanagement neemt zichzelf niet echt serieus”
“Het vakgebied projectmanagement neemt zichzelf niet echt serieus”
In 2019 werkten in Nederland zo’n 143,8 duizend personen in het basisonderwijs. In ons land zijn er ruim 9.000 werkzame huisartsen. Voor veel vakgebieden is het klip en klaar hoeveel professionals er precies in werkzaam zijn. Maar: dat geldt duidelijk niet voor het vakgebied projectmanagement. IPMA-NL heeft als beroepsorganisatie weliswaar zo’n 1.700 leden, PMI Netherlands bijna 900, maar dat is slechts een fractie van het totaal. Hoe komt het toch dat het beeld zo diffuus is als het gaat over de vraag hoeveel mensen er in het vak actief zijn?
Door: Laura van Moolenbroek
9 juli 2020
In theorie lijkt het heel eenvoudig: het vakgebied projectmanagement in kaart brengen. Simpel gezegd is een project een activiteit met een vooraf bepaald doel en een kop en een staart; meestal ook nog met een gelimiteerd budget en een vooraf bepaalde hoeveelheid tijd. Je zou dus zeggen dat iedereen die volgens deze definitie bezig is met een project, deel uitmaakt van het vakgebied. Waarom is het in de praktijk dan toch zo ingewikkeld om een beeld te krijgen van de omvang van de beroepsgroep projectprofessionals?
Daar zijn meerdere redenen voor, vertelt Arie van Loopik, initiatiefnemer van Projectbanen.nl. Voor veel mensen is projectmanagement geen hoofd-, maar een bijtaak. Daarom wordt het door velen niet als separate vakdiscipline beschouwd. Iemand is bijvoorbeeld bouwkundige en leidt dan ‘toevallig’ iets wat een project heet. Maar er speelt nog iets anders. Kijk je naar de vacatures in het vak, dan zie je dat je jezelf blijkbaar al projectmanager kunt noemen na één dag training in PRINCE2 te hebben gevolgd, maar ook na maandenlang te hebben gewerkt voor een IPMA-certificaat. Heb je helemaal geen trainingen gevolgd of certificaten behaald? Ook geen probleem. Het gebeurt dan ook vaak dat er bij vacatures voor projectprofessionals helemaal niet gevraagd wordt naar opleidingen of trainingen op het gebied van projectmanagement. Terwijl het natuurlijk wel degelijk een echt vakgebied is. De vraag is dus: wie reken je wel en niet mee in dat vakgebied?
Vrijwel alleen bij corporate bedrijven, overheden en projectadviesbureaus zijn er mensen die projectmanager zijn op de wijze waarop ze dat bijvoorbeeld bij IPMA en PMI zien: mensen met wezenlijke specifieke skills en een volwaardige opleiding van het vakgebied. Ga je daarbuiten kijken, dan kom je ze ook nog wel tegen in de ICT-wereld, eventueel in de bouw, maar verder weinig. Terwijl projectprofessionals wel degelijk in zo’n beetje elke andere sector werkzaam zijn. Hoewel er allerlei verschillen zijn in het type projecten dat zij uitvoeren en de competenties die daarvoor nodig zijn, zijn er ook heel veel overeenkomsten.
“Precies op die vlakken kunnen projectprofessionals uit verschillende sectoren van elkaar leren en elkaar versterken. Wat doet een projectleider in de bouw anders dan – of juist hetzelfde als – bijvoorbeeld laten we zeggen een projectmanager in de filmindustrie? Wat zegt dat over het vak? Als je een plaats of platform hebt waarop je elkaar vindt, betekenis geeft aan het vak, kennis deelt etc. dan kun je die versterking realiseren”, stelt Van Loopik. Maar voordat dat werkt, moet er eerst iets anders gebeuren. “Zorg eerst eens met alle versnipperde partijen dat er een goede definitie van het vak komt en dat het vak professioneel wordt neergezet”, stelt Van Loopik. “Als projectmanagement eenmaal als een echt vakgebied wordt (h)erkend, met alle schakeringen, invalshoeken en opleidingscurriculums die er zijn, pas dan kun je samenwerken aan verdere professionalisering en verbetering en aan her- en erkenning van het vakgebied.”
Daarom doet hij een oproep aan beroepsorganisaties en alle projectprofessionals. “Het vak is op dit moment slecht georganiseerd en wordt niet serieus genomen, maar ik zou zeggen: het vak neemt zichzelf ook niet echt serieus. Ga dat nou eens wel doen! Roep belanghebbende partijen bij elkaar. Begin met die definitie, voer een integraal onderzoek uit naar het vak: hoe zit het, wat verbindt iedereen in het vak nu precies met elkaar? Waar zitten de kansen en uitdagingen van het vak en hoe kun je mensen daarop voorbereiden, helpen zich te ontwikkelen, wat is er nodig om het vak toekomstbestendig te maken? Et cetera. Een projectmanager is tenslotte beroepsmatig niet minder waard dan een docent, een huisarts of een van die andere honderden beroepen die goed georganiseerd bezig zijn met ontmoeting, ontwikkeling, kennisdeling en meer.”
