SCRUM
De Scrummethode is een framework waarmee je projecten kunt aanpakken. De uitwerkers, Ken Schwaber en Jeff Sutherland, baseerden zich beiden afzonderlijk op een onderzoek dat in de jaren ‘90 gedaan was en verenigden hun ideeën in 1986 tot Scrum zoals we dat nu kennen. Het is een veelgebruikte agile methode. Op onze agilepagina vind je meer informatie over agile werken. Schwaber en Sutherland kozen voor de term ‘scrum’; een woord dat bij rugby hoort en het moment is waarop het hele team zich verenigt om de bal te veroveren: samenwerken om het doel te behalen. Wat is Scrum precies, hoe werkt Scrum? En voor wie is deze methode interessant? Je leest het hier.
Scrumsprints
Binnen de Scrummethode is de sprint een belangrijk begrip. Zo’n sprint is vergelijkbaar met bijvoorbeeld de fases bij PRINCE2 en is precies wat Scrum tot een agile methode maakt: het proces opdelen in kleine onderdelen. Wat er zo kenmerkend is, is dat er naast die sprints, die twee tot maximaal vier weken duren, ook elke dag ‘mini-planningen’ worden gemaakt: een sprint wordt opgedeeld in behapbare cicli van 24 uur.
Het draait in deze methode om sprints, waarbij van tevoren duidelijk wordt afgesproken wanneer ze beginnen en wanneer ze afgelopen moeten zijn. Het idee is dat je sprints trekt; steeds in korte tijd producten of delen van producten oplevert, zodat je constant kan zien of het project nog goed werkt en zinvol is, in plaats van dat opdrachtgevers pas helemaal aan het eind van het project resultaat zien en dat dan blijkt dat het niet is wat ze bedoelden.
Hoe werkt Scrum?
Scrum is oorspronkelijk ontwikkeld voor grote projecten: om het overzichtelijk te houden worden grote, complexe projecten opgedeeld in kleine stukjes. De fases waarin een project wordt opgedeeld duren gemiddeld twee tot vier weken. Echt kleine projecten, waar je bijvoorbeeld slechts een week mee bezig bent, duren niet lang genoeg om deze projectmethode goed toe te passen.
Bij de Scrum methode is het belangrijk om samen te werken in teams (zie ook Ontwikkelteams hieronder). Vooral de mensen die het project uitvoeren maken dus gebruik van deze methode. Dat betekent dat Scrum zeer bruikbaar is voor projectrollen als de projectmedewerker, de projectsecretaris en de projectmanager. De Scrummethode omvat overigens eigen ‘scrumrollen’, dus vaak worden de traditionele projectrollen – in ieder geval wat betreft de termen – gedeeltelijk losgelaten. Voor een overzicht van de verschillende projectrollen kun je terecht op onze projectrollenpagina.
DE SCRUMTHEORIE
De twee lijsten
- Product Backlog. Dit is een lijst waarin de wensen van de stakeholders door de Product Owner (zie Scrumrol nr. 1) zijn vertaald naar praktisch opgesplitste onderdelen. Bovenaan staan de onderdelen met de hoogste prioriteit. De Product Backlog kan – moet zelfs – worden aangepast waar nodig, bijvoorbeeld als een ander deel ineens prioriteit krijgt.
- Sprint Backlog. Dit is een lijst met alle onderdelen uit de product backlog die in een sprint moeten worden gerealiseerd. Voor tijdens een sprint kiest het ontwikkelteam een aantal onderdelen uit die het wil realiseren; dat zijn in principe de onderdelen met de hoogste prioriteit. Tijdens die sprint houdt het team de sprint backlog bij, zodat de voortgang kan worden overzien.
Er zijn verschillende mogelijkheden voor de uitwerking van de twee lijsten maar in de meeste gevallen bestaan de backlogs uit in ieder geval drie kolommen: To Do – Doing – Done. De onderdelen verschuiven van kolom en zo kunnen de ontwikkelteams direct de voortgang zien. Dat is overzichtelijk en werkt bovendien motiverend.
De drie rollen
- Product Owner. Deze persoon representeert alle interne en externe stakeholders. Hij of zij weet precies wat zij willen van het project en zorgt ervoor, door intensieve samenwerking met de andere twee projectrollen, dat het uiteindelijke resultaat van het project ook daadwerkelijk voldoet aan de (kwaliteits)eisen van deze stakeholders. Meestal vertaalt de Product Owner de eisen en wensen in user stories. Hij of zij bepaalt wel wat er moet gebeuren, maar niet hoe, en is ook verantwoordelijk voor de product backlog.
- Ontwikkelteam(s). Bij een Scrum aanpak is er één of zijn er meerdere ontwikkelteams aanwezig. Deze teams bestaan uit drie tot negen leden met multidisciplinaire achtergronden en ze zijn zelforganiserend: er is geen leider die vertelt hoe het moet, samen bepalen ze hoe ze hun werkzaamheden worden uitgevoerd.
- Scrum Master. Bij elk project dat volgens Scrum wordt aangepakt, is er altijd een Scrum Master aanwezig. Deze persoon zorgt ervoor dat alle vergaderingen op de juiste manier worden gehouden en dat ze niet uitlopen. Hij of zij moet er daarnaast voor zorgen dat de ontwikkelteams goed samenwerken – zowel onderling als met de product owner – en dat alle leden geïnspireerd zijn. Een Scrum Master is niet hetzelfde als een projectmanager: hij of zij bemoeit zich niet inhoudelijk met de processen.
De vier bijeenkomsten
- Sprint Planning. Deze bijeenkomst, helemaal aan het begin van een project, wordt gefaciliteerd door de Scrum Master. De Product Owner geeft uitleg bij de Product Backlog en de Ontwikkelteams maken vervolgens hun planning: zij verdelen de onderdelen van de Product Backlog in sprints. Het is vooral belangrijk dat de Product Owner goed overbrengt wat het doel is, zodat de Ontwikkelteams weten waarom ze aan de slag gaan.
- Daily Scrum. Elke dag, op hetzelfde tijdstip, wordt er een Daily Scrum Meeting gehouden. Gedurende 15 minuten staan (niet zitten) de leden van de Ontwikkelteams bij elkaar. De Scrum Master begeleidt deze meetings en zorgt ervoor dat alleen de vaste onderdelen worden besproken en dat het niet uitloopt. Deze vaste onderdelen worden, voordat het project begint, vastgelegd, maar zijn meestal als volgt: elk teamlid vertelt wat hij of zij de vorige dag heeft gedaan, wat hij of zij vandaag gaat doen en of er problemen zijn/verwacht worden. De plannen worden gemaakt voor de komende 24 uur, niet verder.
- Sprint Review. Tijdens de Sprint Review zijn alle drie de Scrumrollen aanwezig en daarnaast ook de stakeholders. Aan het eind van een sprint vindt deze bijeenkomst plaats. Dan wordt er met behulp van de backlogs aangetoond wat er is gedaan, zorgt de Product Owner ervoor dat de onderdelen met hoogste prioriteit nog steeds bovenaan staan.
Het is belangrijk om – voordat het project gestart wordt – een duidelijke definitie van ‘klaar’ af te spreken met alle ontwikkelteams. Zo kan iedereen eenvoudig controleren of het resultaat echt klaar is en of de sprint kan worden afgesloten. - Sprint Retrospective. Deze bijeenkomst vindt plaats direct na de Sprint Review, voordat de volgende sprint gestart wordt. Het doel is het evalueren van de afgelopen sprint, kijken waar het beter kan, wat er wel goed ging en het formuleren van een plan om die verbeterpunten te implementeren in de volgende sprint.
Scrum certificering
De Scrum methode is gratis en iedereen kan dus een project starten en werken volgens een Scrum-aanpak, aan de hand van bijvoorbeeld de officiële (Engelstalige) Scrum-gids. Toch wordt er vaak gevraagd van projectprofessionals om een certificaat of andersoortig bewijs van de kennis. Dat geldt ook voor de andere projectmethodes.
Er zijn verschillende Scrum-certificaten. In principe hoef je voor geen van deze certificaten aan verplichte eisen te voldoen, zoals het volgen van een training/cursus of het hebben van een minimaal aantal uren ervaring. Dat betekent echter niet dat het niet zinvol is om bijvoorbeeld een training te volgen. Sommige examens zijn eigenlijk niet te halen zonder ervaring.
Professional Scrum Master
- Met het PSM I-certificaat bewijs je dat je begrijpt hoe Scrum werkt en dat je de terminologie kent. Om het certificaat te behalen, moet je een test doen met meerkeuzevragen.
- Na PSM I kun je ook PSM II halen, als je wil kunnen aantonen dat je niet alleen kennis hebt van Scrum, maar dat je die kennis ook kunt toepassen bij echte projecten. De test met meerkeuzevragen is moeilijk en training vergroot je kans op slagen aanzienlijk.
- Er bestaat ook nog een PSM III, waarmee je kunt aantonen dat je een expert bent op het gebied van Scrum en niet alleen de theorie en terminologie beheerst, maar ook anderen kunt coachen die met Scrum aan de slag gaan. De test bestaat uit meerkeuzevragen, open vragen over een case en het schrijven van een essay. Deze test wordt gezien als ontzettend moeilijk. Een training, in combinatie met ruime ervaring, is meestal de enige manier waarop je dit certificaat kunt halen.
Professional Scrum With Kanban
Professional Scrum With Kanban is een bijzonder certificaat, want Kanban werd ooit ontwikkeld bij Toyota, het autobedrijf dat ten grondslag ligt aan een andere projectmethode: Lean. Omdat Scrum en Lean allebei Agile methodes zijn, is overlap mogelijk. Kanban is een visueel systeem om overzicht te krijgen in een project. Kanban is een Japans woord; ‘kan’ betekent ‘visueel’ en ‘ban’ betekent ‘kaart of bord’. Binnen Scrum wordt met Kanban een systeem bedoeld waarmee de voortgang visueel kan worden bijgehouden, in de Product of Sprint Backlog. Met het Professional Scrum With Kanban-certificaat kun je aantonen dat je niet alleen de Scrum-theorie beheerst, maar ook weet hoe Kanban het Scrumproces kan ondersteunen. Als je zowel Scrum als Kanban beheerst, betekent dit dat je ook al voor een deel bekend bent met Lean.
Professional Scrum Product Owner
- PSPO I. Met dit certificaat kun je aantonen dat je de theorie van Scrum beheerst en die kennis zo kunt toepassen dat er waardevolle producten ontstaan.
- PSPO II. Met dit certificaat kan een Product Owner aantonen dat hij of zij niet alleen genoeg kennis van Scrum heeft, maar die kennis ook kan toepassen tijdens echte projecten en dat hij of zij in staat is complexe problemen op te lossen. Training is niet verplicht, maar wel sterk aan te raden, omdat het examen dat je voor dit certificaat moet maken, erg lastig is. Ook ervaring als Product Owner vergroot je slagingskansen.
Scaled Professional Scrum
Scaled Scrum is de term die wordt gebruikt wanneer er meerdere Scrum Ontwikkelteams aan hetzelfde project werken. Om die teams heen zit een ‘raamwerk’, dat bij Scrum het Nexus Framework wordt genoemd. In dat raamwerk zit een aantal onderdelen, zoals een gezamenlijke product backlog, een gezamenlijke sprint review en gezamenlijke retrospective. Als je het Scaled Professional Scrum-certificaat hebt behaald, kun je officieel aantonen dat je kennis hebt van Scrum, Scaled Scrum en het Nexus Framework en dat je in staat bent om een Scrum Project te organiseren volgens dat Nexus Framework. Om dit certificaat te behalen, moet je een assessment maken.
Professional Scrum Developer
Scrum Developers kunnen met dit certificaat laten zien dat ze de theorie van Scrum beheersen en die toe kunnen passen. Het zijn technisch onderlegde personen, die software ontwikkelen. Ze kunnen goed samenwerken met de andere leden van het Ontwikkelteam waarin ze zitten.
Professional Agile Leadership
Met dit certificaat kunnen projectprofessionals aantonen dat ze begrijpen waarom agile managen een toegevoegde waarde kan zijn voor een project en dat ze ook daadwerkelijk weten hoe ze agile moeten managen. De meerkeuzevragen van het examen zijn vaak lastig te beantwoorden als je geen praktijkervaring hebt met agile leiderschap.
